από το μπλογκ του Βαγγέλη Πισσία “Αλεξάνδρεια”
Αποστολή στη Συρία
7-10-2012
Βυρηττός 29 Αυγούστου και στη συνέχεια Δαμασκός έως 13 Σεπτέμβρη. Λόγος του ταξιδιού, μια πρώτη διερευνητική αποστολή με σκοπό την ειρήνευση και την υποστήριξη πολιτικής λύσης στη Συρία. Η ιδέα συζητήθηκε σε ευρύ κύκλο και η πραγματοποίησή της αποφασίστηκε πριν 5 μήνες στο Ρίο. Τούτη η πρώτη τετραμελής αποστολή, απαρτίστηκε από τους Leo Gabriel, Willy Langthaller, Fernando-Romero Forsthuber και τον γράφοντα κι’ αποτέλεσε το προοίμιο για την επόμενη, ευρύτερη πρωτοβουλία, που θα συγκροτηθεί από πρόσωπα διεθνούς κύρους, μεταξύ των οποίων κάτοχοι νόμπελ ειρήνης, ειδικοί σε θέματα επίλυσης συγκρούσεων, κ.ά., με τα οποία υπάρχει έκτοτε αποδοτική επικοινωνία.
Τον Ιούλη συντάχθηκε minimum πρόταση 4 σημείων ως βάση για τις συζητήσεις με εκπροσώπους τόσο της κυβερνητικής όσο και της αντικαθεστωτικής πλευράς. Τέλος Αυγούστου, ύστερα και από συζητήσεις στην Βηρυττό με κινήματα, κόμματα και πρόσωπα που ενδιαφέρονται για μια πολιτική λύση, μεταξύ αυτών η Χεζμπολλά, η Χαμάς, το Κ.Κ. Λιβάνου, ο Μάαν Μπασχούρ κ.ά., άρθηκαν οι επιφυλάξεις της κυβερνητικής πλευράς και, προπαντός, δόθηκε έγκριση για συναντήσεις με τα πρόσωπα της αντιπολίτευσης που περιλάμβανε το αίτημά μας. Βασικός κυβερνητικός συνομιλητής μας η υπουργός Μπουθάϊνα Σααμπάν.
Σε ό,τι αφορά την αντιπολίτευση, το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε στους εντός Συρίας εκπροσώπους της και ειδικότερα σε αυτούς που απορρίπτουν ρητά την ξένη επέμβαση. Δηλαδή αποκλείονται οι αχυράνθρωποι «με τις σαμσονάιτ», όπως τους αποκαλούν, που διαμένουν συνήθως στα πολυτελή ξενοδοχεία της Ντόχα, της Κωνσταντινούπολης ή του Παρισιού και προαλείφονται για κάποια μελλοντική κυβερνητική θέση. Στους συνομιλητές συμπεριλαμβάνονται ωστόσο εκπρόσωποι πολιτικών κινήσεων με σημαντικό εσωτερικό κοινωνικοπολιτικό έρεισμα, όπως οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι, αν και η κυβερνητική πλευρά μάς δήλωσε ότι «δεν τους βλέπει» στην διαδικασία αναζήτησης πολιτικής λύσης… Πριν την επίσκεψη είχαν προηγηθεί άλλες συναντήσεις με πρόσωπα της αντιπολίτευσης στο εξωτερικό, όπως ο Χέθαμ Μανάα, ο Μισέλ Κίλο κ.ά. ενώ έπονται κάποιες άλλες.
Η πολιτική λύση έχει μέσα στη χώρα τους υποστηρικτές της
Η αποστολή προσέγγισε το ζήτημα της Συρίας με πολύ περίσκεψη και φιλοδοξίες εξαιρετικά περιορισμένες, καθώς αυτό τείνει να εξελιχθεί σε μια από τις πολυπλοκότερες συγκρούσεις της σύγχρονης εποχής, τόσο ως προς τα άμεσα όσο και τα μελλοντικά παράγωγα αποτελέσματά της.
Το αρχικό όμως συμπέρασμα, αυτό που ενθαρρύνει και το επόμενο βήμα, δηλαδή την πρωτοβουλία επίσκεψης στα τέλη Νοέμβρη, είναι πως η παύση αυτού του υψηλής έντασης εσωτερικού πολέμου υποστηρίζεται από σημαντικό τμήμα της αντιπολίτευσης και ικανή μερίδα παραγόντων του καθεστώτος. Αυτός ο ισχυρισμός, όταν διατυπώνεται εκτός Συρίας, με τα διεθνή ΜΜΕ στη διαπασών, και την δυσπιστία όσων ζουν το δράμα της χώρας αυτής απόλυτα δικαιολογημένη, ίσως δεν πείθει.
Το περιεχόμενο της πολιτικής λύσης και οι βασικοί συνομιλητές
Όμως, «σκοπός μας η καθεστωτική ανατροπή αλλά τον πόλεμο αυτόν δεν φαίνεται να μπορεί να τον κερδίσει καμία πλευρά», «είναι πόλεμος χωρίς νικητή», υποστήριζαν οι περισσότεροι συνομιλητές, μεταξύ αυτών κι’ ο Χάσαν Αμπτέλ Αζίμ, πρόεδρος του National Coordination Body for Democratic Change. Κατά τον Σαλίμ Χερμπέκ, «η πλειοψηφία του κόσμου τους τελευταίους μήνες πήρε αποστάσεις, δεν μετέχει ενεργά στην ένοπλη αναμέτρηση, εύχεται, περισσότερο από καθετί άλλο, το τέλος της αλληλοσφαγής…». Και συνεχίζει: «εγώ, που πέρασα 13 χρόνια στις φυλακές του Άσαντ, θεωρώ πως η διατήρηση της ενότητας του στρατεύματος είναι καθοριστική για την αποτροπή του διαμελισμού της χώρας… το πρόβλημα είναι το παρακράτος και οι υπηρεσίες του καθεστώτος που συνεργάζονται με αυτό».
«Και ο Μπασάρ Άσαντ; Μπορεί να μην αποτελεί προϋπόθεση η αποχώρησή του;» Αυτό το ερώτημα είναι και εύλογο και ουσιαστικό. Όμως, πέρα από τους ευσεβείς πόθους υπάρχει η πραγματικότητα. Ο Άσαντ δεν πρόκειται να «πέσει» σύντομα. Όσα λέγονταν πριν δυο τρεις μήνες τώρα δεν φαίνεται να ισχύουν, εκτός κι αν κάποιο «ανακτορικό» πραξικόπημα επισυμβεί, εκτός κι αν το έγκλημα πάει προς ολοκλήρωση με ξένη στρατιωτική επέμβαση. Ο λεγόμενος Free
Syrian Army και οι ουλτρα-σαλαφιστικές μιλίτσιες δεν μπορούν να αλλάξουν το συσχετισμό, το ενδεχόμενο πραξικοπήματος απλά δεν αποκλείεται, η δε εξωτερική επέμβαση δεν φαίνεται να διαθέτει σαφή γεωπολιτική και διπλωματική υπεροχή ή επιχειρησιακή υπεροπλία.
Ωστόσο, το καθεστώς Άσαντ έκλεισε τον κύκλο του ενώ και η σημερινή ένοπλη αντιπολίτευση εντός Συρίας έχει ημερομηνία λήξης. Σε έναν χρόνο, κάτι περισσότερο κάτι λιγότερο, αν δεν υπάρξει εκεχειρία και δεν εξευρεθεί πολιτική λύση, η διάλυση ή ο διαμελισμός της Συρίας θα είναι μη αναστρέψιμο γεγονός. Τότε το καθεστώς Άσαντ, ως αυτό που είναι σήμερα, θα εκλείψει, οι δε ουλτρα-σαλαφιστικές μιλίτσιες, έχοντας ολοκληρώσει το έργο τους, θα αντιμετωπίζονται όπως σε περίπου ανάλογες, προηγούμενες περιπτώσεις (Ιράκ, Ζαρκάουι, κ.ά.). Θα διωχθούν από αυτούς που σήμερα τις χρηματοδοτούν (βλ. νότια προς Αραβική Χερσόνησο), από αυτούς που τις οργανώνουν και τις εξοπλίζουν (βλ. βόρεια προς Τουρκία) και, κυρίως, από τις βαθύτατα ανασφαλείς για την επόμενη ημέρα χώρες: ΗΠΑ, Ισραήλ και πολλές ευρωπαϊκές. Πρόκειται για τις χώρες που σχεδίασαν, στηρίζουν, εποπτεύουν και ανίερα ευλογούν την «επιχείρηση Συρία», δηλαδή την επιχείρηση αποδυνάμωσης του Ιράν, ή ακόμη την επιχείρηση (σχεδόν) αποκλεισμού της Ρωσίας –σήμερα– και της Κίνας –αύριο– στη Μέση Ανατολή.
Στο σπίτι του Φάγιεζ Φαουάζ
Πέρασε δεκαπέντε χρόνια από τη ζωή του στις φυλακές του πατέρα Άσαντ, του Χάφεζ Άσαντ. Σε ένα μικρό σχετικά διαμέρισμα, με απλή επίπλωση, η φιλοξενία περιλάμβανε τα πρέποντα. Σε ατμόσφαιρα οικεία, ο γιατρός Φαουάζ μίλησε για περισσότερο από πέντε ώρες. Από τους πρωτεργάτες των οργανώσεων της κομμουνιστικής αριστεράς από τα μέσα του ’60, σήμερα μη ενταγμένος οργανικά αλλά ιδεολογικά και πολιτικά στον χώρο αυτό προσανατολισμένος, έθεσε στο κέντρο της ανάλυσής του την ανάγκη να διατηρηθεί η ενότητα της χώρας και να αποτραπεί ένας βαθύς και μη αναστρέψιμος διχασμός του συριακού λαού. Σταχυολογούμε ορισμένα σημεία από τα λεγόμενά του:
«Πριν δυο χρόνια ο συριακός λαός διεκδίκησε δημοκρατία και κοινωνική δικαιοσύνη.. ο ξεσηκωμός ήταν πολιτικός, κοινωνικός, δίκαιος.. αντιμετωπίστηκε όμως με απόλυτη βία, ιδιαίτερα από το καθεστωτικό παρακράτος.. ο λαός προσπάθησε να αντισταθεί.. όμως, σε λίγους μήνες φάνηκε πως ένα, ή μάλλον περισσότερα σχέδια, που αφορούσαν την γεωπολιτική της περιοχής, που είχαν ήδη από καιρό εξυφανθεί, έμπαιναν σε εφαρμογή.. με την εμφάνιση εισαγόμενων ένοπλων οργανωμένων και καλά εξοπλισμένων ομάδων το επίπεδο της αναμέτρησης ανέβηκε πολύ ψηλά..ο λαός δεν μπόρεσε και δεν μπορεί να το παρακολουθήσει.. αντιλήφθηκε ότι άλλο είναι τώρα πια το μεγάλο διακύβευμα.. η διάλυση της χώρας.. είχαμε μηδενικό εξωτερικό χρέος, τώρα οι καταστροφές ξεπερνούν τα 150 δισεκατομμύρια.. ορισμένες ξένες δυνάμεις, σε ρόλους παγκόσμιους όπως οι ΗΠΑ αλλά και περιφερειακούς, όπως το Κατάρ, η Σαουδική Αραβία, η Τουρκία, το Ισραήλ, δεν θέλουν να υπάρξει σήμερα καμία λύση, κι’ όταν αυτή διαφαίνεται την τορπιλλίζουν.. παράλληλα εισάγεται κάτι που δεν γνωρίζαμε, το θρησκευτικό μίσος.. στο βάθος του πίνακα η αντίθεση σουνιτών-σιϊτών.. Δεν γνώριζα στο παρελθόν αν ο γείτονάς μου ήταν σουνίτης ή αλαουϊτης, τώρα δυστυχώς ξέρω.. όλοι ξέρουμε.. μας εισάγουν τον θρησκευτικό διχασμό… Ας είναι, συνεχίστε τη προσπάθειά σας, είναι στον σωστό δρόμο..»
Πρόσφατα σχόλια