Η κατάσταση στον ευρωπαϊκό νότο την περίοδο που διανύουμε βασικά κρίνεται από τον απόλυτο πρωταγωνιστή που είναι η διαπραγμάτευση Γερμανίας-ΣΥΡΙΖΑ. Οι αναλαμπές στην Ισπανία και στην Ιρλανδία φαίνεται να ακολουθούν αν και με εγχώριες αποκλίσεις για την κάθε περίπτωση, τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης τα οποία θα ξεκαθαρίσουν μετά το Μάιο, που λήγει η τετράμηνη προθεσμία για ένα τρίτο μνημόνιο λιγότερο επαχθές. Η λογική του “μικρότερου κακού”, φαίνεται να κερδίζει περισσότερο στην Ευρώπη και εξαπλώνεται εφόσον το κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης στο μεγαλύτερο μέρος του έχει ενσωματώσει αυτή τη λογική. Οι ελάχιστοι τριγμοί στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ (Λαφαζάνης, Γλέζος κλπ.) δεν αφορούν στο κίνημα αλλά σε εσωτερικές κομματικές διεργασίες οι οποίες ουδείς γνωρίζει τις απολήξεις τους καθότι ακόμα και μετά τη διαπραγμάτευση, το γενικό αίσθημα στην Ελλάδα στηρίζει τις μέχρι τώρα ενέργειές της. Αυτή φαίνεται να είναι προς το παρόν η κατάσταση με τη νέα αριστερά, παλαιάς σοσιαλδημοκρατικής κοπής και σε ασυνήθιστα εχθρικό περιβάλλον για ανακατανομές εισοδήματος να κερδίζει έδαφος, με το σύνθημα “να βγούμε στις αγορές” και “λιγότερη λιτότητα”.
Σημαντικός κριτής είναι το κίνημα που αμήχανο και χωρίς πολλά επιχειρήματα, κατακερματισμένο εγχώρια και διεθνώς, αδυνατεί να γεφυρώσει το χάσμα ανάμεσα σε ένα λαϊκό αίσθημα ημιθανούς δικαίωσης και σε ένα κοινωνικό όνειρο δικαιοσύνης. Ποτέ δεν είναι αργά.
Ένα τεκμηριωμένο κείμενο αναλύει με λεπτομέρειες τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης:
Για την επονείδιστη συμφωνία στο Eurogroup της 20/2/2015
Με την κοινή δήλωση του Eurogroup της 20/22/01 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛΛ υποκύπτει στις απαιτήσεις του ευρω-ιερατείου
Σταύρος Μαυρουδέας
Η κοινή δήλωση του Eurogroup της 20/22/01, η συνέντευξης των εκπροσώπων του Eurogroup ης τρόικας των δανειστών αλλά ακόμη και τα υπολανθάνοντα πίσω από την συνέντευξη Βαρουφάκη και το non-paper του Μαξίμου (http://news.in.gr/greece/article/?aid=1231387426 ) δείχνουν ξεκάθαρα ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛΛ υποκύπτει στις απαιτήσεις του ιερατείου της ΕΕ για ουσιαστική παράταση του Μνημονίου. Η υποχώρηση αυτή ανοίγει τον δρόμο για ακόμη μεγαλύτερες υποχωρήσεις στο άμεσο μέλλον.
Τα ουσιαστικά σημεία της κοινής δήλωσης του Eurogroup – που συνυπέγραψε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛΛ είναι τα ακόλουθα.
Πρώτον, το Eurogroup δέχεται την αίτηση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛΛ για παράταση της Κύριας Συμφωνίας για Οικονομική Βοήθεια (Master Financial Assistance Facility Agreement (MFFA)) που συνοδεύεται από μία σειρά υποχρεώσεων (which is underpinned by a set of commitments). Ο σκοπός της παράτασης είναι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης (review) με βάση τις δεσμεύσεις της τρέχουσας συμφωνίας (on the basis of the conditions in the current arrangement). Δηλαδή η ολοκλήρωση της αξιολόγησης από τους δανειστές που εκκρεμούσε από πριν τις εκλογές. Οι πινελιές που μπαίνουν είναι, πρώτον, ότι αυτή η αξιολόγηση δεν θα γίνει τυπικά από την τρόικα (δηλαδή την συγκεκριμένη υπηρεσιακή ομάδα) αλλά από τα μέλη της (δηλαδή την ΕΕ αλλά και το ΔΝΤ και την ΕΚΤ). Αυτή η πινελιά έχει μόνον αισθητικό χαρακτήρα – εκτός και αν κανείς είναι αφελής και πιστεύει ότι οι υπάλληλοι που συμμετείχαν στην τρόικα έκαναν του κεφαλιού τους σε σχέση με τους πολιτικούς προϊσταμένους τους. Η δεύτερη πινελιά είναι ότι η αξιολόγηση θα γίνει κάνοντας χρήση της δεδομένης (στην τρέχουσα συμφωνία) ευελιξίας (best use of the given flexibility).
Δεύτερον, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛΛ πρέπει μέχρι την Δευτέρα (23/2/2015) να παρουσιάσει ένα πρώτο κατάλογο μεταρρυθμίσεων βασισμένο στην τρέχουσα συμφωνία (based on the current arrangement) και τότε το ευρω-ιερατείο θα αποφανθεί εάν αυτά είναι επαρκώς πλήρης για να αποτελέσει ένα έγκυρο σημείο εκκίνησης για την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησης (sufficiently comprehensive to be a valid starting point for a successful conclusion of the review). Εφόσον προχωρά η αξιολόγηση θα γίνεται και η τμηματική παροχή των υπολοίπων μνημονιακών δανείων. Δηλαδή, πρακτικά η ΕΕ θα μπορεί οποιαδήποτε στιγμή – όπως έκανε μέχρι τώρα – να εκβιάζει με την μη-καταβολή δανειακών δόσεων. Αυτό διαψεύδει εξόφθαλμα το γελοίο επιχείρημα ιδιαίτερα κάποιων νεοφανών συριζο-ταλιμπάν ότι τα (μνημονιακά) δάνεια δεν συνδέονται με (μνημονιακά) μέτρα. Επίσης είναι γελοιοδέστατο το επιχείρημα ότι τα μέτρα θα συμφωνηθούν από μηδενική βάση. Η δήλωση (και πολύ περισσότερο η συνέντευξη του Eurogroup) είναι σαφέστατη ότι βασίζονται στην υπάρχουσα συμφωνία (δηλαδή στο Μνημόνιο όπως επαναδιατυπώθηκε τον Νοέμβριο του 2012, όπως ρητά και επανειλημμένα τονίσθηκε).
Τρίτον, γίνεται ιδιαίτερη μνεία στα εναπομείναντα κεφάλαια του ΤΧΣ – που τα έχει δανεισθεί ο ελληνικός λαός – και που το «πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης» του ΣΥΡΙΖΑ ήθελε να αξιοποιήσει για την αντιμετώπιση της «ανθρωπιστικής κρίσης» της ελληνικής κοινωνίας. Τα κεφάλαια αυτά θα κρατηθούν στον EFSF (δηλαδή εκτός ελληνικής δικαιοδοσίας, θα χρησιμοποιηθούν μόνο για τις τράπεζες και θα εκταμιεύονται μόνο με άδεια της ΕΚΤ (should be held by the EFSF, used for bank recapitalization, released on request by the ECB/SSM). Εν προκειμένω πρόκειται όχι μόνο για εξευτελισμό του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ αλλά για κυριολεκτικά αποικιοκρατικό όρο.
Τέταρτον, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛΛ δεσμεύεται να τηρήσει όλες τις οικονομικές υποχρεώσεις (honour their financial obligations) προς τους δανειστές και να απόσχει από την ανατροπή μέτρων και την μονομερή αλλαγή πολιτικών και δομικών μεταρρυθμίσεων που θα επιδρούν αρνητικά στους δημοσιονομικούς στόχους, την οικονομική ανάκαμψη ή την χρηματοπιστωτική σταθερότητα «όπως τα εκτιμούν οι θεσμοί (της ΕΕ)» (refrain from any rollback of measures and unilateral changes to the policies and structural reforms that would negatively impact fiscal targets, economic recovery or financial stability, as assessed by the institutions). Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ο βασικός κορμός των μνημονιακών αλλαγών (και όχι μόνο το 70% τους) θα παραμείνει ανέγγιχτος και οποιαδήποτε αλλαγή θα πρέπει να καλυφθεί από ισοδύναμα μέτρα και μάλιστα εφόσον συμφωνήσει το ιερατείο της ΕΕ.
Και φυσικά αυτή η τετράμηνη παράταση είναι μόνο η αρχή. Δεν πρόκειται να υπάρξει απεμπλοκή από τα δεσμά της ΕΕ αλλά θα γίνει διαπραγμάτευση για ένα νέο πρόγραμμα δανειοδότησης και δεσμεύσεων που – αντίθετα με τα αντιαισθητικά Προγράμματα Οικονομικής Προσαρμογής για την Ελλάδα – θα έχει ένα πιο φανταιζί και μεγαλοσχήμονα τίτλο, π.χ. Σύμφωνο για την Ανάπτυξη. Σημειωτέον, ότι το μόνιμο ευρωπαϊκό μνημόνιο – που προϋπάρχει των μνημονίων για τα PIGS και αφορά όλες τις χώρες (αν και οι ηγεμονικές το παραβιάζουν κατά το δοκούν) – λέγεται Σύμφωνο για την Σταθερότητα και την Ανάπτυξη.
Επί της ουσίας, η σημερινή συμφωνία αποτελεί συνέχεια των προηγούμενων προγραμματικών και πολιτικών κυβιστήσεων (κατά κόσμον κωλοτουμπών) του ΣΥΡΙΖΑ. Όμως, ενώ οι προηγούμενες αποτελούσαν μία σταδιακή διολίσθηση, τώρα πλέον γίνεται ένα καθοριστικό βήμα υποταγής στην ΕΕ. Αυτή η «Βάρκιζα» – αν και μάλλον πάει πολύ να παρομοιάζει κανείς τον ΣΥΡΙΖΑ με το ΕΑΜ – ανοίγει πλέον το δρόμο σε ένα ακόμη μεγαλύτερο κατήφορο. Αξίζει να θυμίσει κανείς ότι στην περίπτωση της Αργεντινής από την πτώση της νεοφιλελεύθερης κυβέρνησης Μένεμ και μέχρι την αστική αντιιμπεριαλιστική σταθεροποίηση του Κίρχνερ μεσολάβησαν πέντε λεκτικά αντινεοφιλελεύθερες και κεντροαριστερές κυβερνήσεις που εφάρμοσαν αντιλαϊκές πολιτικές και κάμποσες έφυγαν με ελικόπτερα.
Στο επόμενο διάστημα και μέσα στα ασφυκτικά πλαίσια της ευρω-φυλακής ο ΣΥΡΙΖΑ θα προσπαθήσει – λίγο πιο ενεργητικά από την κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ που το μόνο που την ένοιαζε ήταν η εξυπηρέτηση της πολιτικο-οικονομικής διαπλοκής – να διαπραγματευθεί κάποια ψίχουλα φιλολαϊκών μέτρων για να εξασφαλίσει κοινωνικά ερείσματα. Είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα καταφέρει ακόμη και αυτό.
Αυτό που αποδεικνύει ο σημερινός τραγέλαφος είναι ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο φιλολαϊκής διεξόδου μέσα στην ΕΕ. Η τελευταία είναι το σφαγείο των λαϊκών δικαιωμάτων και αναγκών. Δεν αλλάζει, δεν μεταρρυθμίζεται. Όσοι κηρύσσουν στο λαό «ούτε ρήξη, ούτε υποταγή» με την ΕΕ μόνο επικίνδυνες ψευδαισθήσεις καλλιεργούν. Ο μόνος δρόμος φιλολαϊκής διεξόδου από την κρίση περνά από την σύγκρουση, την ρήξη και την αποδέσμευση από την ΕΕ.
Πρόσφατα σχόλια