Ισπανία: Η ευημερία των αριθμών

Με τις γενικές εκλογές να πλησιάζουν, οι προβλέψεις αυτές ήταν βούτυρο στο ψωμί της κεντροδεξιάς κυβέρνησης του Μαριάνο Ραχόι, που υιοθέτησε και την αντίστοιχη θριαμβευτική ρητορική για την οικονομική πολιτική της. Μόλις πριν ένα μήνα -γράφει ο Guardian- ο υπουργός Οικονομικών ντε Γκίντος διακήρυξε ότι η χώρα του θα απολαύσει μια πενταετία ρυθμών ανάπτυξης έως 3%. Ενώ ο πρωθυπουργός Ραχόι ισχυρίστηκε ότι «η κρίση τελείωσε», για να προσγειωθεί ανώμαλα από τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο οποίος, με σαφή ωμότητα, του υπενθύμισε ότι δεν μπορεί να συμβαίνει αυτό σε μια χώρα με 4,5 εκατομμύρια άνεργους. Ο Ραχόι υποχρεώθηκε μεν σε υποχώρηση, αλλά κατά το ήμισυ: «η κρίση» είπε, «τελείωσε, αλλά η κληρονομιά της όχι».

Αφού, λοιπόν, όλα πλέον βαίνουν καλώς, γιατί οι ψηφοφόροι δεν είναι ευχαριστημένοι; Την ημέρα που ο υπ. Οικονομικών παρουσίαζε τις αισιόδοξες προοπτικές της ισπανικής οικονομίας ενώπιον κοινού επιχειρηματιών, η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία δημοσιοποιούσε έρευνα που έδειχνε ότι 4 στους 5 Ισπανούς πιστεύουν ότι η πορεία της οικονομίας είναι το ίδιο κακή ή και ακόμα χειρότερη από ό,τι πέρσι και οι περισσότεροι από τους μισούς δεν πίστευαν πως θα διορθωθεί κάτι το 2016.

Η απαισιοδοξία με τα στοιχεία της πραγματικής οικονομίας φαίνεται απόλυτα δικαιολογημένη, καθώς όλο και περισσότεροι Ισπανοί, έχοντας κλείσει δυο χρόνια ανεργίας, δεν δικαιούνται πλέον επιδόματα, ο αριθμός αυτών που απλώνουν το χέρι για βοήθεια – οι περισσότεροι μεσήλικες- στους δρόμους της Μαδρίτης και της Βαρκελώνης αυξάνεται, ενώ περίπου 1,5 εκατομμύριο Ισπανοί εξαρτώνται πλέον από τις κοινωνικές δωρεάν κουζίνες για την επιβίωσή τους.

«Τα μακροοικονομικά στοιχεία δείχνουν καλά από τις αρχές του 2013» εξηγεί ο καθηγητής Χαβιέ Δίαζ Χιμένεθ, της σχολής επιχειρήσεων IESE της Μαδρίτης. «Αλλά αυτό είναι μέρος του επιχειρηματικού κύκλου και δεν οφείλεται καθόλου στις ενέργειες της κυβέρνησης». Ο Χιμένεθ, γράφει ο Guardian, απορρίπτει κατηγορηματικά τις προβλέψεις του ντε Γκίντος για τους ρυθμούς ανάπτυξης της επόμενης πενταετίας, αν και πιστεύει ότι η ανάκαμψη είναι πραγματική, αφού στην αγορά δημιουργούνται διαρκώς νέες θέσεις εργασίας- περίπου 400.000 τον χρόνο.

Πρόσφατη έρευνα έδειξε ωστόσο ότι λιγότερο από το 10% αυτών των θέσεων εργασίας είναι είτε μόνιμες είτε πλήρους απασχόλησης, επομένως δεν προσφέρουν ασφάλεια στην εργασία και ικανές αποδοχές για την επιβίωση.

Όπως είπε η Julia Fossi της κοινωνικής κουζίνας Esperanza της Βαρκελώνης, υπάρχει σημαντική αύξηση στον αριθμό των Ισπανών που κοιμούνται στους δρόμους. «Η μέση ηλικία τους» λέει « είναι μεταξύ 40 και 50 ετών. Είναι άνθρωποι που έχουν χάσει τα σπίτια τους και κοιμούνται στις εσοχές των τραπεζών. Είχαμε εδώ μια γυναίκα που την πέταξαν έξω από το σπίτι της και κοιμόταν έξω από την τράπεζα La Caixa, αγκαλιά με τη γάτα της».

Για τον οικονομολόγο Εντουαρντ Χιου «η οικονομική κατάσταση θεωρείται από τους περισσότερους Ισπανούς τόσο κακή, ώστε κάθε φορά που ο Ραχόι λέει ότι όλα βελτιώνονται, μειώνεται η δημοτικότητά του, γιατί ο κόσμος θεωρεί πως λέει ψέματα». Η Ισπανία λέει ο Χιου «έχει προσελκύσει επενδύσεις τα τελευταία χρόνια, αλλά πρόκειται για κεφάλαια που επενδύονται ως επί το πλείστον σε μετοχές, ομόλογα και σε χρεοκοπημένα ακίνητα».

Όσον αφορά σε αυτή την αγορά των ακινήτων, μετά από μια οκταετία συνεχούς πτώσης, οι τιμές άρχισαν να ανεβαίνουν. Κι εκεί όμως επιλεκτικά. «Το δεύτερο εξάμηνο του 2013 ήταν το σημείο καμπής» λέει η Κέιτ Εβερετ- Αλεν της βρετανικής μεσιτικής Knight Frank LLP, «αλλά αυτό κυρίως αφορούσε στα πολυτελή ακίνητα και στις ακριβές συνοικίες». Οι τιμές των ακινήτων πράγματι αυξήθηκαν πέρσι κατά 1,8%, η πρώτη άνοδος μέσα σε έξι χρόνια, ωστόσο σε πραγματικές τιμές το ποσοστό είναι ασήμαντο σε σχέση με το 44% της πτώσης των τιμών από το 2007.

ΠΗΓΗ