Είναι φανερό ότι η αποικιακή συμφωνία του Ντέιτον που χώρισε τρεις κοινότητες με το ζόρι και πέρασε μια πράσινη γραμμή ακόμα και ανάμεσα από συζυγικά κρεβάτια, όχι μόνο δεν έλυσε κανένα ζήτημα αλλά απ’ ό,τι φαίνεται είναι τα χειροτέρεψε. Το επεκτατικό Ισλάμ λαμβάνει θέσεις από το σημείο που ο Ιζετμπέγκοβιτς, ηγέτης των μουσουλμάνων της Βοσνίας έπαιξε το παιχνίδι του χωρισμού των κοινοτήτων μαζί με τους Σέρβους και Κροάτες εθνικούς εργολάβους. Δεν επιστρέφουν τα φαντάσματα. Τουλάχιστον δεν επιστρέφουν ως φαντάσματα. Αποψύχθηκαν και γυρεύουν αίμα, τα ενεργούμενα και τα εκτρώματα της δυτικής αποικιοκρατίας.
Είκοσι χρόνια μετά την ειρηνευτική συμφωνία του Ντέιτον, επέστρεψαν στη Βοσνία τα φαντάσματα των Βαλκανίων. Χθες, ημέρα εθνικού πένθους, κηδεύτηκε στο Καρακάι της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης ο 48χρονος αστυνομικός ο οποίος δολοφονήθηκε προχθές, όταν νεαρός ένοπλος εισέβαλε στο αστυνομικό τμήμα του Ζβόρνικ και άνοιξε πυρ κατά των αστυνομικών. Από την επίθεση τραυματίστηκαν άλλοι δύο ένστολοι. Ο δολοφόνος, ο 24χρονος Βόσνιος Νέρντιν Ιμπριτς, ο οποίος φώναξε την ώρα της επίθεσης «Ο Θεός είναι μεγάλος», σκοτώθηκε στην ανταλλαγή πυροβολισμών.
Ολες οι πολιτικές δυνάμεις και οι αρχές της χώρας καταδίκασαν την επίθεση ως τρομοκρατική και η αστυνομία συνδέει τον δράστη με ομάδα εξτρεμιστών μουσουλμάνων που πρόσκεινται στο «Ισλαμικό κράτος». Δύο ύποπτοι, οι οποίοι είχαν στενές σχέσεις με τον Ιμπριτς, έχουν συλληφθεί ως πιθανοί ηθικοί αυτουργοί της επίθεσης.
Οι αρχές έχουν συλλάβει και ανακρίνουν τον Αμπντουλάχ Χασάνοβιτς, ο οποίος επέστρεψε πέρυσι από τη Συρία και είχε ανακριθεί στο παρελθόν ως ύποπτος για στρατολόγηση Βόσνιων μουσουλμάνων προκειμένου να ενταχθούν στις τάξεις του «Ισλαμικού κράτους». Συνελήφθη, επίσης, και ο άτυπος ηγέτης των εξτρεμιστών «ουαχαμπιτών» της Βοσνίας, Χουσεΐν Μπιλάλ Μπόσνιτς, ο οποίος είναι υπόδικος επίσης για στρατολόγηση εθελοντών στον πόλεμο της Συρίας. Οι βοσνιακές υπηρεσίες ασφαλείας εκτιμούν ότι 100.000 Βόσνιοι έχουν ασπαστεί ακραίες και εξτρεμιστικές εκδοχές του Ισλάμ.
Πριν από τον πόλεμο της Βοσνίας, οι μουσουλμάνοι κάτοικοι της περιοχής ήταν εξαιρετικά ανεκτικοί και μετριοπαθείς και ζούσαν αρμονικά με τους Σέρβους ορθόδοξους και τους Κροάτες καθολικούς συμπολίτες τους. Ομως, ο πόλεμος, η εθνοκάθαρση, οι σφαγές που υπέστησαν οι Βόσνιοι μουσουλμάνοι από Σέρβους και Κροάτες, αλλά και η επιρροή που άσκησαν χιλιάδες εξτρεμιστές μουσουλμάνοι εθελοντές, πρώην βετεράνοι του Αφγανιστάν, που έφτασαν στην περιοχή για να πολεμήσουν κατά των «απίστων», προκάλεσαν τη ριζοσπαστικοποίηση πολλών Βόσνιων.
Η επίθεση στον αστυνομικό σταθμό του Ζβόρνικ αναζωπύρωσε τη φρίκη του παρελθόντος. Το Ζβόρνικ, πόλη που ανήκει στη Σερβική Οντότητα της Βοσνίας, ήταν πριν από τον πόλεμο ένα αστικό κέντρο με μουσουλμανική πλειοψηφία. Οταν βρέθηκα στο Ζβόρνικ το 1995, σχεδόν όλοι οι μουσουλμάνοι κάτοικοι είχαν εκδιωχθεί με τη βία από Σέρβους παρακρατικούς. Ο πατέρας του δράστη της προχθεσινής επίθεσης στο αστυνομικό τμήμα του Ζβόρνικ, εκτελέστηκε μαζί με άλλους 750 ομόθρησκούς του, το 1992, στην αρχή του πολέμου. Οταν έγινε αυτή η σφαγή, ο Ιμπριτς ήταν ενός έτους. Μετά την ειρηνευτική συμφωνία του Ντέιτον, το 1995, ελάχιστοι μουσουλμάνοι επέστρεψαν στην πόλη, η οποία εντάχθηκε στη Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.
Το παρελθόν του θύματος
Το θύμα του Ιμπριτς, ο αστυνομικός Ντράγκαν Τζούριτς, είχε εκδιωχθεί βίαια από τα μουσουλμανικά εδάφη της Βοσνίας και είχε καταφύγει με την οικογένειά του στη σερβική πλευρά για να σωθεί. Η οικογένεια Τζούριτς ζούσε στο χωριό Μπανοβίτσι, κοντά στην Τούζλα, σε μια περιοχή ελεγχόμενη από τον μουσουλμανικό στρατό. Το Μπανοβίτσι ήταν σημαντικό για τους μουσουλμάνους, γιατί είχε ορυχεία κάρβουνου και η περιοχή ήταν πολύ κοντά στη γραμμή αντιπαράθεσης Σέρβων και μουσουλμάνων. Το 1992, επίσης στην αρχή του πολέμου, 80 Σέρβοι και Κροάτες κάτοικοι του Μπανοβίτσι πιάστηκαν αιχμάλωτοι από τον βοσνιακό στρατό και χάθηκαν τα ίχνη τους. Μεταξύ των αγνοούμενων ήταν και ο πατέρας του Τζούριτς. Το πτώμα του δεν βρέθηκε ποτέ.
Είκοσι τρία χρόνια μετά τον βοσνιακό πόλεμο, έναν από τους πιο αιματηρούς και απεχθείς στην ιστορία, δύο αθώα θύματα της τότε σύγκρουσης, ο Ιμπριτς και ο Τζούριτς, επιστρέφουν στον τόπο του εγκλήματος, αυτή τη φορά ως θύτης και θύμα, αντίστοιχα, σε μια περίοδο και σε μια περιοχή όπου σιγοκαίει η σπίθα της διχόνοιας και του μίσους. Ενα μίσος που αυτή τη φορά δεν φοράει τον χιτώνα της εθνοκάθαρσης, αλλά τα μαύρα λάβαρα της τρομοκρατίας. Ομως, η επίθεση στο Ζβόρνικ και η άνοδος του ισλαμικού εξτρεμισμού στα δυτικά Βαλκάνια, με τις στρατιές των νεαρών εθελοντών να οδεύουν ασταμάτητα προς τη Συρία και το Ιράκ, μπορούν να εξηγηθούν και με βάση το παρελθόν, δεν μπορούν ωστόσο να δικαιολογηθούν ούτε και να γίνουν ανεκτές.
Πρόσφατα σχόλια