Αντιστεκόμενοι στο επόμενο κύμα της κερδοσκοπίας ακινήτων στην Ισπανία

Αλλά η έκρηξη χτίστηκε πάνω σε μια φούσκα, όπου η εκτόξευση των τιμών των κατοικιών και τα πρωτοφανή ποσά των πιστώσεων για τους κατασκευαστές και τους ιδιοκτήτες των σπιτιών – και ως εκ τούτου η τεράστια υπερχρέωση – δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την τέλεια καταιγίδα. Ενώ πάνω από έξι εκατομμύρια νέα σπίτια χτίστηκαν και οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά πάνω από 200 τις εκατό απο το 1996 έως το 2007, στα χρόνια που ακολούθησαν η Ισπανία έχει δει εκατομμύρια κενών κατοικιών να συσσωρεύονται, την παραγωγή κατοικιών σε στασιμότητα, την πτώση των τιμών πάνω από 65 τις εκατό από την τιμή αιχμής, και εκατοντάδες χιλιάδες κατασχέσεις σπιτιών.
Με μια οικονομία που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό απο την ακίνητη περιουσία, η έκρηξη της φούσκας ακινήτων της Ισπανίας σήμανε το τέλος του λεγόμενου «ισπανικού θαύματος». Παρ ‘όλα αυτά η κυβέρνηση δεν το δέχτηκε εύκολα αυτό: Ο Θαπατέρο και το Σοσιαλιστικό κόμμα αρνήθηκαν πρώτα την κρίση, μόνο και μονο για να ακολουθήσει μία κεϋνσιανή συνταγή για να αναχαιτίσουν την κατάρρευση της οικονομίας. Ωστόσο, σύντομα έγινε σαφές ότι χρειαζόταν πιο σοβαρή αγωγή.
Διασώζοντας το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ισπανίας
Μία εκτεταμένη διάσωση και αναδιάρθρωση του χρέους του μαστιζόμενου ισπανικού χρηματοπιστωτικού συστήματος ξεκίνησε από τους Σοσιαλιστές και τελείωσε με την επερχόμενη συντηρητική κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος το 2011. Μετά την εξασφάλιση € 100 δισεκατομμύριων σε ευρωπαϊκά δάνεια για τη διάσωση των χρηματοπιστωτικών οντοτήτων, το Λαϊκό Κόμμα εφαρμόζει ευσυνείδητα τα μέτρα λιτότητας της τρόικας, με αύξηση του φόρου προστιθέμενης αξίας έως 21 τις εκατό και μειώνοντας τις δημόσιες δαπάνες στον τομέα της υγείας, της εκπαίδευσης και άλλων τομέων.
Η ισπανική κυβέρνηση δημιούργησε επίσης τη λεγόμενη «κακή τράπεζα», τη Sareb, μια δημόσια-ιδιωτική εταιρεία, που έχει απορροφήσει τοξικά περιουσιακά στοιχεία των ακινήτων, τόσο για τη στέγαση όσο και το δημόσιο χρέος. Ο ρόλος της Sareb είναι η ελαχιστοποίηση των χρηματοοικονομικών κινδύνων στο κράτος από τη διάθεση των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων όσο το δυνατόν επωφελέστερα. Το ίδρυμα έχει επιτακτική ανάγκη απομόχλευσης όλων των περιουσιακών στοιχείων του μέσα σε 15 χρόνια, στο πλαίσιο της συμφωνίας διάσωσης της Ισπανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι πιο σημαντικές ιστορίες για την Ισπανία τα τελευταία χρόνια αφορούν την εκδίωξη – εκατοντάδων χιλιάδων οικογενειών που αποκλείστηκαν και εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους, τα εκατομμύρια των ανέργων – την αντίσταση, αγανάκτηση και πιο πρόσφατα με τις δημοτικές εκλογές, την ελπίδα. Εδώ θέλουμε να πούμε την ιστορία μίας πιο ύπουλης και λίγο δημοσιοποιημένης διαδικασίας που αρχίζει πλέον να σηκώνει κεφάλι: την είσοδο στην Ισπανία ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων με στόχο να επωφεληθούν από ένα νέο κερδοσκοπικό κύκλο ακινήτων.
Το 2012, ο πολυεκατομμυριούχος επιχειρηματίας Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε δυνατά και ξεκάθαρα ότι : «Η Ισπανία είναι άρρωστη και ήρθε η ώρα να επωφεληθούμε από αυτό.” Αυτό είναι ό, τι εκατοντάδες funds κεφαλαίων και άλλων επενδυτικών οχημάτων ποντάρουν στον ισπανικό τομέα των ακινήτων: από το 2013, 190 νέοι παίκτες έχουν καταγραφεί στην αγορά κτιρίων, υποθηκών, θυγατρικών εταιριών ακινήτων, περιουσιακών στοιχείων ή δημόσιων συγκροτημάτων κατοικιών. Πέρυσι οι επενδύσεις ανήλθαν σε πάνω από 23 δις ευρώ, 330 τις εκατό περισσότερο από ό, τι το 2013.
Οι ξένοι επενδυτές ψάχνουν για “έναν τρόπο για να επωφεληθούν από τις διαρθρωτικές αλλαγές στην αγορά κατοικίας της Ισπανίας,« και το φίλτρο, σύμφωνα με τον Mato Carlos Sanchez, οικονομολόγο και συντονιστή της οργάνωσης οικονομικής δικαιοσύνης Attac Madrid, είναι «να πιέσει περισσότερο καθώς προσπαθούν να πιέσουν την αγορά των τιμών προς τα κάτω και, με αυτόν τον τρόπο, να αποκομίσουν βραχυπρόθεσμη κερδοφορία. »
Η βιασύνη των νέων επενδύσεων αρχίζει να ξαναχτίζει τη σχέση μεταξύ της στέγασης και της οικονομίας στην Ισπανία, επικεντρώνοντας στη συγκέντρωση της ιδιοκτησίας στα χέρια των διακρατικών επενδυτικών κεφαλαίων. Ωστόσο, είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε το ρόλο που το κράτος έχει παίξει σε αυτή τη διαδικασία αναδιάρθρωσης, α)με τη δημιουργία της Sareb και της διάθεσης των τοξικών περιουσιακών στοιχείων των ακινήτων και β) κάνοντας τους κανονισμούς και το φορολογικο καθεστώς πιο ευέλικτα για τους επενδυτές ακινήτων, όπως η Blackstone.
Η Ισπανία, συναντά την  Blackstone and co .

Η θεαματική έκρηξη και κατάρρευση στην Ισπανία, μαζί με τις κρατικές παρεμβάσεις στον απόηχο της κρίσης, ως εκ τούτου, δημιούργησαν ελκυστικές ευκαιρίες για τους επενδυτές. Η Blackstone, ο μεγαλύτερος ιδιωτικός παίκτης του κόσμου στις επενδύσεις real estate, έχει ξεκινήσει ένα ξεφάντωμα αγορών στην Ισπανία, μεταξύ άλλων, προβληματικών αγορών ακινήτων σε όλο τον κόσμο (συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ).
Τον Ιούλιο του 2014 η Blackstone κέρδισε ένα πόλεμο προσφορών για ένα χαρτοφυλάκιο μή εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων από την εθνικοποιημένη τράπεζα Caixa Cataluyna, νικώντας ανταγωνιστικές παγκόσμιες εταιρείες επενδύσεων, όπως η Goldman Sachs, η Oaktree Capital Group, Lone Star Funds και του Apollo Global Management. Η Blackstone έλαβε έκπτωση πάνω από 40 τοις εκατό για την αγορά των 94.000 μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων, σύμφωνα με πληροφορίες πλήρωσε € 3.600.000.000 για ένα χαρτοφυλάκιο που αποτιμάται σε 6,5 δισεκατομμύρια, 572 εκατομμύρια εκ των οποίων καλύφθηκαν από το κράτος.
Επίσης το 2014, η εταιρεία, σε συνεργασία με το Magic Real Estate, δαπάνησε € 40 εκατομμύρια για να αποκτήσει την πλατφόρμα διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων ακίνητης περιουσίας της , CatalunyaCaixa Inmobiliari, η οποία διαχειρίζεται και πωλεί ακίνητα και στεγαστικά δάνεια στο στάδιο σχεδιασμού και στην κατασκευή του έργου. Το εν λόγω χαρτοφυλάκιο αποτελείται από απλήρωτα δάνεια που έχουν συναφθεί από την κατασκευαστές κατά την περίοδο της άνθησης.
Το στοίχημα της  Blackstone στον τομέα των ακινήτων είναι ως εκ τούτου πλούσιο και ποικίλο: στεγαστικά δάνεια, εταιρείες real estate, 600 μονάδες εργατικών κατοικιών από τη Sareb, ακόμη και η αγορά των δεκαοκτώ δημόσιων συγκροτημάτων  κατοικιών από την Madrid Municipal Housing and Land Company (la Empresa Municipal de Vivienda y Suelo, EMVS) σε συνεργασία με τον Ισπανό εταίρο της Magic Real Estate.
Στο πλευρό της Blackstone, άλλα ταμεία έχουν προσγειωθεί στη χώρα περιλαμβανομένων των Cerberus (που πήρε το κτηματομεσιτικό γραφείο  Bankia  για € 90.000.000), Texas Pacific Group (που αύξησαν το χαρτοφυλακιό τους με περισσότερα από 30.000 ακίνητα και πιστώσεις από την Sareb), Azora (λειτουργούν 689 δημόσιες οικιστικές μονάδες στη Βαρκελώνη), Goldman Sachs (που αγόρασε 3.000 διαμερίσματα χαμηλού εισοδήματος από την περιφερειακή κυβέρνηση της Μαδρίτης) και την Lone Star (που αγοράζει γη).
Σε μια συνάντηση διεθνών κεφαλαίων που πραγματοποιήθηκε στη Μαδρίτη το 2014, η αγορά ενοικίασης στην Ισπανία θεωρήθηκε ως μια μεγάλη επιχειρηματική ευκαιρία, με τον Luis Lazaro του Magic Real Estate να αναγνωρίζει ότι οι νομοθετικές αλλαγές καθιστούν ευκολότερο για τους ιδιοκτήτες να εκδιώξουν τους ενοικιαστές και επιτρέπουν τη μεταφορά των κοινωνικών κατοικιών σε επενδυτικά κεφάλαια ακινήτων κάνοντας την Ισπανία ευνοϊκό πεδίο για τους διεθνείς επενδυτές.
Κερδοσκοπώντας απο  τις ζωές των ανθρώπων

Μάθαμε από τα μέσα ενημέρωσης ότι η Blackstone θα έχει πλέον τα κλειδιά της ζωή, των κατόχων στεγαστικών δανείων, τα οποία συνάφθηκαν σε υποθήκη με την  Caixa κατά τη διάρκεια της άνθησης της στέγασης, και που τώρα δεν είναι πλέον σε θέση να πληρωθούν, ώστε να αναπνέουν με αβεβαιότητα. Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ και άλλες χώρες, στην Ισπανία, η κατάσχεση δεν εξαλείφει το χρέος υποθήκης του κατόχου στεγαστικών δανείων που εξακολουθεί να είναι υπεύθυνος για το χρέος, τα οποία επίσης εξαιρούνται από αίτηση πτώχευσης (παρόμοια με τα φοιτητικά δάνεια στις ΗΠΑ).
Ενώ μερικοί κάτοχοι στεγαστικών δανείων που έχουν πληγεί έχουν εξασφαλίσει μια προφορική συμφωνία με την Caixa για άφεση του χρέους, σε αντάλλαγμα για την παραίτηση τους από το σπίτι τους (dación en pago), δεν έχει ξεκαθαριστεί αν το ταμείο γύπας θα σεβαστεί αυτές τις συμφωνίες. Προς το παρόν, σύμφωνα με τον Carlos Macias, εκπρόσωπο της Πλατφόρμας των δικαιωμάτων στέγασης για Στεγαστικά πληγέντες (ΠΑΥ) στη Βαρκελώνη, τα funds είπαν στην  ΠΑΥ σε μια άτυπη συνάντηση: “Ο στόχος είναι να κάνει επιχειρήσεις με διαμερίσματα και, ως εκ τούτου, να εξώσει τους οφειλέτες γρήγορα, χωρίς να περιλαμβάνει σε αυτόν τον σχεδιασμό εκείνους που  ωφελούνται  με κοινωνική ενοικίαση [μίσθωμα που ορίζεται σε κατ ‘ανώτατο όριο το 30 τοις εκατό του εισοδήματος του νοικοκυριού]. ”
Στην  Manresa, μια πόλη κοντά στη Βαρκελώνη, ο Μοχάμεντ διαπραγματεύθηκε σύμβαση με την Caixa να συγχωρεθεί μερικώς το ενυπόθηκο δάνειό του σε αντάλλαγμα για το σπίτι του, αλλά φοβόταν ότι η συμφωνία θα είναι ένα άχρηστο κομμάτι χαρτιού, αν δεν το έχουν υπογράψει σύντομα. Το μόνο βέβαιο που επισυνάπτεται είναι ότι η : Caixa προσφέρει μια λεγόμενη «συμφωνία αναμονής», όπου η οντότητα δεσμεύτηκε να σταματήσει την απαίτηση αποπληρωμής του χρέους από στεγαστικά δάνεια, ατόμων που βρίσκονται σε αδυναμία μέχρι η πώληση στην Blackstone και BBVA ολοκληρωθεί, με την προϋπόθεση ότι «δεν θα προβούν σε κάθε είδους άμεση ή έμμεση δράση κατά της τράπεζας. ”
Δεδομένου ότι η πώληση αυτή ολοκληρώθηκε πριν από λίγους μήνες, η Blackstone έχει κάνει προσφορές για να πληρώσει σε μερικές οικογένειες € 2.000 με την προϋπόθεση ότι θα εγκαταλείψουν το σπίτι τους και να σταματήσουν να ζητούν κοινωνική ενοικίαση. Ενώ αυτά είναι σαφώς τακτικές για τον έλεγχο του πληθυσμού, να διασφαλιστεί ότι οι άνθρωποι ακολουθούν τους κανόνες της Blackstone, οι πρακτικές αυτές υπαινίσσονται επίσης μια πιθανή ευπάθεια για την Blackstone. Συνηθισμένη να κινεί τις δραστηριότητές της με ελάχιστη κρατική παρέμβαση, η εταιρεία μπορεί να είναι ανήσυχη σχετικά με τα έντονα κοινωνικά κινήματα που έχουν προκύψει ως απάντηση στην κρίση των κατασχέσεων στην Ισπανία, με πιο σημαντικό αυτό της ΠΑΥ, κάτι που μπορεί να επηρεάσει την γενική πολιτική τους.
Αν το επενδυτικό ταμείο των ΗΠΑ είναι σε θέση να ανακτήσει μέρος του χρέους από το χαρτοφυλάκιο της Caixa και να θέσει τις ιδιοκτησίες προς πώληση, η επιχείρηση είναι πρόσφορη για αυτην . Η Blackstone έχει μεγάλη εμπειρία στον τομέα της διαχείρισης των περιουσιακών στοιχείων στις Ηνωμένες Πολιτείες, και πιο πρόσφατα την απόκτηση περίπου 50.000 κατασχεμένων σπίτια, τη μετατροπή τους σε χρήση ενοικίασης , και τιτλοποίηση εσόδων από τα μισθώματα.
Η εταιρεία έχει επίσης βρει έναν άλλο τρόπο για να αυξήσει τα κέρδη της : πληρώνοντας λιγότερους φόρους. Είναι μία από τις 340 πολυεθνικές που σφράγισε μυστικές συμφωνίες με το Λουξεμβούργο, αναγνωρισμένο φορολογικό παράδεισο, ώστε να επωφεληθεί από τους πολύ χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές της χώρας. Στην πραγματικότητα, ένας από τους επιχειρηματίες που κατέχουν θέσεις σε διάφορες θυγατρικές της Blackstone, Jean-François Pascal Emmanuel Bossy, έχει εταιρείες με έδρα το Λουξεμβούργο και άλλες στα Cayman Islands.Η  Blackstone έτσι χρησιμοποιεί παλιές και νέες στρατηγικές για να εξαγάγει μίσθωμα από υποτιμημένα περιουσιακά στοιχεία και από τους ανθρώπους, έτσι ώστε να ενισχύσει το χαρτοφυλάκιο και τα κέρδη της σε όλο τον κόσμο.

Οργάνωση κατά των επενδυτικών ταμείων

Η Blackstone και άλλες παγκόσμιας εμβέλειας εταιρείες »αντιπροσωπεύει τόσο μια πρόκληση για τα κοινωνικά κινήματα βάσης και ένα σημείο συσπείρωσης. Αυτό που είναι σαφές είναι ότι η Ισπανία δεν είναι η μόνη: οι μεγάλοι επενδυτές έχουν θέσει το μάτι τους σε άλλες αγορές ακινήτων που εκτίθενται σε σοβαρή ύφεση λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Ιρλανδίας. Για τις παγκόσμιες εταιρείες επενδύσεων, η κατάσχεση και η έξωση εκατομμυρίων ιδιοκτητών ακινήτων έχει γίνει μια ευκαιρία – που διευκολύνεται από το κράτος – να συγκεντρώσουν χαρτοφυλάκια ακίνητης περιουσίας με μια απίστευτη έκπτωση, που οδηγεί σε ένα νέο κύμα της οικονομικής απαλλοτρίωσης.
Θα πάρει χρόνο για να εκτιμήσουμε τις επιπτώσεις που η Blackstone και άλλες επενδυτικές εταιρείες θα έχουν στην Ισπανία. Ο τρέχον φόβος είναι ότι τα ενοίκια και τις εξώσεις θα αυξηθούν, αλλά είναι απίθανο ότι αυτό θα συμβεί ομοιόμορφα στον αστικό χώρο. Αντίθετα, μπορούμε να δούμε αυξημένη κοινωνικο-χωρική πόλωση, καθώς οι επενδυτές αναπτύσσουν πολλαπλές και ποικιλόμορφες στρατηγικές για τα περιουσιακά στοιχεία κατοικίας που αγοράζονται πακέτο, ίσως με υποβάθμιση λιγότερα πολύτιμων ιδιοκτησιών για τις περιφέρειες και την αναβάθμιση εκείνων στο κέντρο, όπως είδαμε, όταν οι εταιρείες private equity απόχτησαν  αγοράζοντας επιχειρήσεις κοινωνικής κατοικίας στο Βερολίνο μετά τα μέσα της της δημοσιονομικής κρίσης της δεκαετίας του 1990 .
Στις ΗΠΑ, η Blackstone και άλλοι επενδυτές έχουν παρακάμψει ιστορικά φτωχές και καταπιεσμένες κοινότητες συνολικά, καθώς το θεσμικό κεφάλαιο κατευθύνει ένα μεγάλο μέρος του ώστε να πηγαίνει προς τις αγορές των κατασχεμένων σπιτιών στα προάστια της μεσαίας τάξης. Ο τρόπος που η μετα-χρηματιστικοποίηση κρίση αναδιαρθρώνει το αστικό τοπίο είναι τόσο πολύπλοκη, καθώς εξαρτάται από προηγούμενους γύρους της ανάπτυξης, την κρατική παρέμβαση και τις δυναμικά εξελισσόμενες επενδυτικές στρατηγικές.
Αυτό, βέβαια, δεν αποκλείει τη δυνατότητα του κοινωνικού μετασχηματισμού. Μάλιστα, οι παραλληλισμοί μεταξύ του επιχειρηματικού μοντέλου της Blackstone στην Ισπανία και τις ΗΠΑ είναι η προώθηση μιας σχέσης μεταξύ της PAH και της Right to the City , ένα δίκτυο οργανώσεων των ΗΠΑ κοινωνικής, φυλετικής και στεγαστικής δικαιοσύνης. Αυτό έχει οδηγήσει σε πολλές διακρατικές δράσεις, η πρώτη τον Φεβρουάριο, όπου η ΠΑΥ και το Δικαίωμα στην Πόλη διοργάνωσε ταυτόχρονη διαμαρτυρία κατά της Blackstone στη Νέα Υόρκη, το Σαν Φρανσίσκο και το El Prat de Llobregat (Βαρκελώνη). Τον τελευταίο καιρό, αρκετοί πήδηξαν το φράχτη της απάθειας και του φόβου για να προειδοποιήσουν ότι δεν θα κάτσουν παθητικά απέναντι σε έναν από τους κορυφαίους επενδυτικούς ομίλους στον κόσμο. Περισσότερες διεθνείς δράσεις ακολούθησαν, το Μάρτιο και μόλις τώρα τον Οκτώβριο.
Ακτιβιστές στις ΗΠΑ και αλλού, είναι πρόθυμοι να μάθουν από την επιτυχία της ΠΑΥ στην οικοδόμηση ενός ενιαίου εθνικού κινήματος να υπερασπιστεί το δικαίωμα στη στέγαση, ενώ ακτιβιστές και στα δύο μέρη έχουν επίγνωση της επιτακτική ανάγκης να δημιουργηθεί μια διεθνή συμμαχία για την πιο αποτελεσματική αμφισβήτηση των τοπικών επιπτώσεων των παγκόσμιων εταιρειών επενδύσεων. Η ανάπτυξη της δραστηριότητας που συνδέει διακριτές θέσεις με κοινή έκθεση σε παγκόσμιες διαδικασίες όπως η χρηματιστικοποίηση μας θυμίζει ότι, καθώς οι επενδυτές συγκεντρώνουν χαρτοφυλακίων ακίνητης περιουσίας, φέρνουν επίσης κοντά την δύναμη του λαού να αγωνιστεί ενάντια νέα κύματα της οικονομικής στέρησης.