Οι δυο κόσμοι της Ουκρανίας

του Sergei Kirichuk

28 Γενάρη 2015, δημοσιεύθηκε στη liva

αναδημοσίευση από την αντιφασιστική καμπάνια για την Ουκρανία

«Όσο πιο γρήγορα πέσει αυτό το καθεστώς στην Ουκρανία, τόσες περισσότερες ζωές θα σωθούν»

Ένας χρήστης του facebook έγραφε στη σελίδα του ότι σε συνάντηση που είχε με τον ξάδελφο του σε ένα σταθμό τραίνων παρατήρησε δύο κατηγορίες επιβατών: νέους άντρες με ρούχα παραλλαγής, να κατευθύνονται προς ανατολάς για να συμμετάσχουν στην αυτοαποκαλούμενη αντιτρομοκρατική εκστρατεία (ATO) και άλλους νέους άνδρες, ντυμένους με όμορφα χειμωνιάτικα τζάκετ, κουβαλώντας πέδιλα για σκι και σνόουμπορντ, να κατευθύνονται προς τη δύση να απολαύσουν το άθλημα στις πλαγιές των καρπαθίων. Οι πρώτοι πάνε στην πρώτη γραμμή να πεθάνουν ηρωικά, ίσως, να αναφέρουν λίγες λέξεις γι’ αυτούς στην τηλεόραση και να ξεχαστούν για πάντα. Οι δεύτεροι θα κάνουν σκι στις απότομες πλαγιές του χιονοδρομικού κέντρου Bukovel, θα πιουν ζεστό κρασί και θα επισκεφτούν φιλόξενα εστιατόρια και μπαρ που είναι πολύ πέρα των οικονομικών δυνατοτήτων των πρώτων. Ίσως, μερικοί απ’ αυτούς είναι ένθερμοι εθνικιστές, ίσως έχουν δώσει χρήματα για την αντιτρομοκρατική εκστρατεία, και στο μέλλον ίσως αφήσουν λουλούδια σε κάποιο μνημείο για τους πεσόντες «ήρωες». Βεβαίως, το να περνάς το χρόνο σου στα Καρπάθια είναι πολύ πιο ευχάριστο απ’ το να τραυματίζεσαι ή να πεθαίνεις στο Ντονμπάς.

Οι έντονες αντιθέσεις δε σταματούν όμως εδώ. Πρόσφατα, τα ουκρανικά μίντια ανέφεραν ότι από δω και μπρος, οι άντρες που βρίσκονται σε στρατεύσιμοι ηλικία θα πρέπει να επιδεικνύουν έγγραφο που να βεβαιώνει ότι δεν είναι υπόχρεοι σε στράτευση προκειμένου να μπορούν να ταξιδέψουν στο εξωτερικό. Ωστόσο, το να ταξιδέψεις στο εξωτερικό δεν είναι εξίσου δύσκολο για όλους. Στο κέντρο του Βερολίνου – βρίσκεται η οδός Kurfürstendamm – που αποτελείται από πολυτελή μαγαζιά, αντίστοιχα αυτών στα Ηλύσια Πεδία του Παρισιού. Εδώ, ανάμεσα στους εμπόρους στο δρόμο, η ρωσική γλώσσα χρησιμοποιείται ευρέως, υπάρχουν πολλοί μετανάστες από την πρώην ΕΣΣΔ παντού όπως και τουρίστες από την Ουκρανία και τη Ρωσία. Εδώ, που Ουκρανοί και Ρώσοι κάνουν ακριβές αγορές, δεν υπάρχουν διαμάχες για πολιτικά ζητήματα. Παρά τις σημαντικές εκπτώσεις, οι τιμές είναι στα ύψη. Μπότες prada, για παράδειγμα, κοστίζουν περίπου 1000 Ευρώ. Αλλά οι τουρίστες από το Κίεβο, το Ντνιεπροπετρόφσκ, τη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη δε χαλιούνται για τις τιμές. Όμορφες, καλλωπισμένες νέες μητέρες, θυμίζοντας στο ντύσιμο εξώφυλλα περιοδικών μόδας, μιλάνε στα παιδιά τους σε διαφορετικές γλώσσες. Θέλουν α παιδιά τους να εκπαιδευτούν από μικρή ηλικία να σπουδάζουν σε ευρωπαϊκά σχολεία και πανεπιστήμια. Πολλοί ουκρανοί αξιωματούχοι, επιχειρηματίες και διευθυντικά στελέχη, εδώ και καιρό έχουν μετακομίσει με τις οικογένειές του από το Κίεβο στο Βερολίνο, μακρυά από την αστάθεια και τις κακές ειδήσεις.

Η απόσταση ανάμεσα στους νεαρούς στρατιώτες της ATO και τους νέους των πανεπιστημίων του Βερολίνου δεν είναι τόσο μεγάλη, κάτι χιλιάδες χιλιόμετρα – αλλά καθοριστική για ολόκληρη τη ζωή τους. Οι άνθρωποι αυτοί ανήκουν σε διαφορετικές τάξεις και προορίζονται για διαφορετικές ζωές. Μερικοί για καλά πανεπιστήμια και μερικοί για τα χαρακώματα του Ντονμπάς. Το κοινοβούλιο της Ουκρανίας ήδη συζητάει σχέδιο απόφασης, για την εξαγορά της στρατιωτικής θητείας – η πραγματική κατάσταση πρέπει κάπως να νομιμοποιηθεί και με θεσμικό τρόπο.

Στο μεταξύ, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ ξεκίνησε στο Νταβός. Η Svetlana Zalischuk, που ανήκει στην κοινοβουλευτική ομάδα του Ποροσένκο έγραψε στη σελίδα της στο fb. «Η πρωινή πτήση στη Ζυρίχη μου θύμισε το κοινοβουλευτικό λόμπι, με πολλούς υπουργούς, δημοσιογράφους και βουλευτές στην πτήση – είναι μια ευκαιρία να μεταφέρουμσε στον κόσμο τι συμβαίνει στην ανατολή, ποιές μεταρρυθμίσεις έχουμε ήδη ξεκινήσει …»

Οι εθελοντές στρατιώτες της ATO θα χαρούν με την αποστολή της Σβετλάνα στο Νταβός. Αλλά εκείνοι οι στρατιώτες που δε βρίσκονται στο μέτωπο από επιλογή, που κλήθηκαν, γιατί δεν είχαν τα χρήματα να το αποφύγουν ή να πάνε στο εξωτερικό, γι’ αυτούς λέξεις σαν κι αυτές θ’ ακούγονται σαν ένα παραμύθι από μακρυά: «Πρωινή πτήση, Ζυρίχη, κοινοβουλευτικά λόμπι, Νταβός, τι γίνεται στην Ανατολή…» Καλοντυμένοι επίσημοι μετά το πρωινό στο Νταβός μίλησαν εξ ονόματος της συντριπτικής πλειοψηφίας, της εξαθλιωμένης και κατεστραμμένης απ’ τον πόλεμο χώρας, εξ ονόματος αυτών που πεθαίνουν στα χαρακώματα.
Καθώς ο Πρωθυπουργός Ποροσένκο ήταν στο Νταβός, ένα λεωφορείο εξεράγη στο Ντονιέτσκ, σκοτώνοντας οκτώ ανθρώπους – αλλά δεν έγινε μεγάλη διαδήλωση στο κέντρο του Κιέβου για να τιμήσει τη δική τους μνήμη. Όσο περισσότερο συνεχίζεται αυτό το μακελειό τόσο θα συνεχίζονται και οι απώλειες των αμάχων. Είναι πλέον προφανές σε πολλούς.

Στο Κίεβο, κάποιοι ακτιβιστές επιχείρησαν να κάνουν μια πικετοφορία να μαζέψουν υπογραφές, αλλά τους διέλυσαν «ακτιβιστές» του Μαιντάν. Είναι προφανές ότι στην πρωτεύουσα της Ουκρανίας, δε θα είναι σύντομα δυνατό να οργανωθεί μια δημόσια συγκέντρωση αντιπολιτευτικού τύπου. Στο όνομα της δημοκρατίας, των ευρωπαϊκών αξιών, οι Ουκρανοί έχουν δημιουργήσει ένα καθεστώς που αποφασίζει ποιές συγκεντρώσεις είναι καλές και πατριωτικές. Κάποιοι υψηλά ιστάμενοι αξιωματούχοι αποφασίζουν ποιοί θα πεθαίνουν στα χαρακώματα και ποιοι θα πηγαίνουν για σκι, ποιοί θα στελεχώνουν την αντιτρομοκρατική εκστρατεία και ποιοί θα πηγαίνουν στα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια.

Όσο πιο σύντομα πέσει αυτό το καθεστώς, τόσες περισσότερες ζωές θα σωθούν.

Μετάφραση: κ.γ.